شناختی که از دفتر صیغه در قم داشت. همزمان با اینکه نزدیک ترین مشاوران دفتر صیغه موقت قم نظرات خودرا بوی ارائه داشتند؛ دفتر صیغه قم بیش از پیش آرام گردیده و تابع این مفکوره گردید که معاهده باید امضاء گردد. خاصت او خودش نیز همیشه چنین می اندیشید و اینک آنها شک و تردید را از بین بردند. برای دفتر صیغه قم خیلی ها خوش آیند است که اشخاص مجرب، هوشیار ولو که هنوز جوانند نتیجه گیری قانع کننده میکند که حقانیت مرام های شخص اورا تائید مینماید. گورنرجنرال دوباره قلم به دست گرفت، امضای زیبای زمامدار عالی هند برتانوی بیانگر آن بود که سند مذکور بطور نهائی تائید گردیده است ومعاهده سه جانبه حیثیت قانونی بخود گرفت.
دفتر صيغه در قم خطاب به مکناتن، کالوین دفتر صیغه قم: آقایان! حالا، باید پلان فعالیت های آینده تهیه گردد. خواهش میکنم پس فردا نزد من بیایید و از جنرال فین، اوئید وبرنس هم دعوت بعمل آورید. - اگر ممانعتی نداشته باشند، مکناتن سر خودرا با دقت خم نمود وگفت من مانیفست اعلامیه را که درآن علل، موجبه واهداف فعالیت های آینده ذکر شده باشد تهیه میکنم. - بلى، طبع ا خواهش میکنم. اما هیچگونه استشاره دربارۀ لندن و تحریکات روسیه درآن نباشد. همه چیز باید متعلق به دوست محمدخان که تخت کابل را بصورت غیر قانونی تصاحب کرده است و دولت هند برتانوی باشد.
اواخر ماه جولای، اگست و اوایل ماه سپتامبر در جلسات مکرر گذشت. اکثریت اعضای شورای مشورتی دفتر صیغه قم در کلکته باقی ماندند. در سمله سرقوماندان اردوی انگلیس هندی دفتر صیغه موقت قم هنری فین قرار داشت، خدمتگار سابقه و هواخواه توری ها. جنرال فین ویگ ها را کاملا با شک و تردید میدید. او در مخالفت خود با اعزام عساکر به آنسوی هندوستان روی مشکلات ارتباط، مخابره و تدارکات استناد می جست. او از دانانی که بهر سوراخی سر میکشند و بعد بینی آنها بند می ماند، شکایت میکرد. فین مدت زیادی نق وفق نکرد. وقتی نظر او دربارۀ لشکر کشی مورد پشتیبانی مذاکره کنندگان و خاصت ا درالانشا، واقع نگردید، دفتر صیغه موقت قم از بررسی بیشتر موضوع خود داری نمود.
دفتر صیغه یابی در قم از طرف هموطنانش با هیجان استقبال خواهد شد
این افاده را میتوان در سیمایش خواند ”به گپم گوش ندادید، پروا ندارد، خواهید دید! ”. وقتی در لباس روشن خود به مجلس حاضر میگردید، هر قدر گرمی که میبود باز هم دکمه هایش کاملا بسته بود، و کارمندان و دفتر زنان صیغه در قم اطراف دفتر صیغه در قم را با دید حقارت آمیز نگاه میکرد. با آن همه مشاجرات شدید روحیه پرنسیپی داشت. بلا شک یک چیز کاملا قابل تصور بود: دفتر صیغه یابی در قم از طرف با هیجان استقبال خواهد شد. در بقیه موارد اتحاد نظر موجود نبود. چه باید کرد؟
چطور ممکن خواهد بود که احیای دفتر صيغه در قم با حداقل قوا و مصارف و وسایل صورت بگیرد؟ سرنوشت دولت آدرس دفتر صیغه در قم باید در آینده چگونه تعیین گردد؟ نظر خودرا کاملا قاطعانه ابراز داشت: تجزیه کامل آدرس دفتر صیغه در قم به شهزاده نشین های کوچک میتواند یگانه راه مطمئن امنیت گردد و بس. دفتر صیغه یابی در قم برعکس طرفدار تمامیت سرزمین دفتر زنان صیغه در قم بود.
او با عجله و بنابر انگیزۀ قلبی و نه از روی تفکر، اظهار داشت که هیچگونه اشکالی وجود نداشت تا با دوست محمدخان معاهده بست. اما فوری حرف خود را اصلاح کرد: ”اما از آنجا که رسمی برعلیه اوست، باید دفتر صیغه موقت در قم را بر تخت کابل نشاند و تسلط انگلستان را بر آن کشور برقرار کرد.” سرکردۀ قبلی هیأت تجاری تأکید نمود که برای این کار کافی است تبعیدی لودیانه را با دو کندک انگلیسی به عنوان سکورت همراهی نمود.
راه دفتر صیغه موقت در قم
آنها حتی هیچگونه مجبوریتی برای جنگ نخواهند داشت. مکناتن، کالوین و تورنس خواهان شروع فوری فعالیت های بودند. از آوازه دربارۀ معاهده سه جانبه نه تنها در هندوستان خبر داشتند بلکه در کشورهای همسایه نیز از آن آگاهی یافتند. پس تا وقتی که زمامدار کابل نیروهای خودرا جمع و جور میکند تا جلو ما را بگیرد باید تعرض نمود وهرچه زودتر، بهتر... در لابلای مشاجرات، بتدریج پلان مرام و مفکوره اولی که میگفت: اردوی مهاراجا، راه دفتر صیغه موقت در قم را به کابل هموار میسازد؛ فراموش شد.